Yüz Felci

Yüz felci, yüz kaslarının ani bir şekilde az çalışmasına veya hiç çalışmamasına, yani felç olmasına neden olan bir durumdur. Bu durum genellikle yüz sinirinin (yedinci kranial sinir) aniden etkilenmesiyle ortaya çıkmaktadır. Hastaların yüzlerinin bir tarafında düşük kas tonusu düşük ifade yeteneği ve asimetrik bir görünüm yani yüzde kayma oluşmaktadır.

Yüz Felci Nedir?

Yüz felci, yüz kaslarının kontrolünü sağlayan yüz sinirinin geçici veya kalıcı olarak felç olması durumudur. Bu durum yüzün bir veya her iki tarafında da ani bir zayıflık veya felçle kendini göstermektedir. Genellikle bir tarafta asimetrik bir ifade kaybına neden olmaktadır. Yüzde düzensiz bir şekilde düşük, sarkık veya çarpık bir görünüme yol açabilmektedir.

Yüz Felci Belirtileri Nelerdir?

Belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Ani Yüz Kasları Zayıflığı veya Felç: Genellikle bir veya her iki yüz tarafında aniden ortaya çıkan kas zayıflığı veya felç ile kendini göstermektedir.
• Yüzde Asimetri: Felçli tarafta yüz ifadesinde belirgin bir asimetri olabilmektedir.
• Göz Problemleri: Felçli tarafta göz kapanması zorlaşabilmektedir.
• Yüzde Hassasiyet veya Ağrı: Bazı insanlar yüz felci ile birlikte yüzde hassasiyet veya ağrı yaşayabilmektedir.
• Dilin ve Damak Yapısının Etkilenmesi: Bazı durumlarda yüz felci dilin veya damak yapısının işlevini etkileyebilmektedir. Yanak içini ısırma, besin çiğnemede zorlanma, su içmede zorlanma görülebilmektedir.

Yüz Felci Nedenleri Nelerdir?

Yüz felci (fasiyal paralizi), yüz kaslarını kontrol eden yüz sinirinin (fasiyal sinir) geçici veya kalıcı olarak felç olması sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu duruma neden olan bazı faktörler aşağıdaki gibidir:

• Bell Palsi (İdiyopatik Fasiyal Paralizi): Bell palsy, fasiyal sinirin bilinmeyen bir nedenle ani bir şekilde felç olması durumudur.
• Virüs Enfeksiyonları: Fasiyal siniri etkileyen virüs enfeksiyonları, özellikle herpes simpleks virüsü veya zoster virüsü gibi, yüz felcine neden olabilmektedir.
• Bakteriyel Enfeksiyonlar: Borrelia burgdorferi bakterisi gibi bazı bakteriyel enfeksiyonlar da fasiyal sinirin iltihaplanmasına ve felç olmasına neden olabilmektedir.
• Tümörler: Yüz sinirinin etrafındaki tümörler, siniri sıkıştırabilmekte veya sinire hasar verebilmektedir.
• Travma veya Yaralanmalar: Kafa travması, yüz bölgesine alınan darbeler veya cerrahi işlemler fasiyal sinirde hasara neden olabilmektedir.
• Nörolojik Durumlar: Bazı nörolojik durumlar, özellikle multiple skleroz gibi, fasiyal siniri etkileyebilmekte ve felce yol açabilmektedir.

Yüz Felci Nasıl Teşhis Edilir?

Yüz felci teşhisi, bir doktor tarafından fiziki muayene ve hastanın semptomları hakkında detaylı bir hastalık öyküsü alınarak konmaktadır. Teşhiste kullanılabilecek bazı testler aşağıdaki gibidir:

• Elektromiyografi (EMG): EMG, fasiyal sinirin aktivitesini değerlendirmek ve felcin nedenini belirlemek için kullanılabilmektedir.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT) veya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): BT veya MRG, yüz felcine neden olan altta yatan durumları, özellikle tümörler veya travma gibi yapısal problemleri belirlemek için kullanılabilmektedir.
• Kan Testleri: Kan testleri, yüz felcine neden olan enfeksiyonlar veya inflamatuar durumlar gibi potansiyel faktörleri belirlemeye yardımcı olabilmektedir.

Yüz Felci Tedavisi Nasıl Yapılır?

Yüz felci tedavisi, felcin altında yatan nedenin belirlenmesine ve semptomların hafifletilmesine yöneliktir. Tedavi genellikle aşağıdaki yöntemlerden bir veya birkaçının birleşimi olarak uygulanmaktadır.

İlaçlar

• Steroid ilaçlar: Bell palsi gibi fasiyal paralizilerde, steroidler sinir iltihabını ve felcin şiddetini azaltabilmektedir.
• Antiviral ilaçlar: Viral enfeksiyonlara bağlı yüz felçlerinde, antiviral ilaçlar kullanılabilmektedir.
• Ağrı kesiciler: Yüz felci ağrılı ise ağrı kesiciler reçete edilebilmektedir.
• Göz damlaları veya merhemler: Göz kapaklarının kapanmasını zorlaştıran veya göz kuruluğuna neden olan felç durumlarında, gözlerin nemli kalması için göz damlaları veya merhemler kullanılabilmektedir.

Fizik Tedavi

Fizik tedavi programları, yüz kaslarını güçlendirmeye, koordinasyonu artırmaya ve kasların esnekliğini geri kazanmaya yardımcı olabilmektedir. Bu tedavi ayrıca göz kapanmasını sağlamak için göz kaslarını güçlendirmeyi de içerebilmektedir.

Botulinum Toksin (Botox) Enjeksiyonları

Botulinum toksin enjeksiyonları, yüz felci ile ilişkili kas spazmlarını geçici olarak rahatlatmak için kullanılabilmektedir.

Cerrahi Tedavi

Yüz felcine neden olan tümörler veya yapısal sorunlar varsa cerrahi müdahale gerekebilmektedir. Örneğin; sinirin sıkışmasını gidermek için tümörün çıkarılması veya sinirin onarılması gerekebilmektedir.

Psikolojik Destek ve Rehabilitasyon

Yüz felci, kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilmekte ve duygusal zorluklara neden olabilmektedir. Psikolojik destek ve rehabilitasyon programları, kişinin bu durumu kabul etmesine, durumla başa çıkmasına ve yaşam kalitesini artırmasına yardımcı olabilmektedir.